به گزارش مشرق، روابط عربستان و عراق در طول تاریخ معاصر، فراز و نشیب‌های زیادی به خود دیده، اما یک ویژگی خاص، یعنی بی‌اعتمادی دو کشور به یکدیگر، در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و غیره در آن حفظ شده است. در دوره پس از سرنگونی رژیم صدام، عربستان سعودی به مدت ۲۵ سال روابط دیپلماتیک خود را با عراق قطع، و از به رسمیت شناختن دولت‌های قانونی این کشور خودداری نمود. اما در اوایل ۲۰۱۶ با معرفی یک نظامی ارشد به نام «ثامرالسبهان» به عنوان سفیر، روابط دیپلماتیک خود با بغداد را از سر گرفت.
پشت پرده مداخلات عربستان در عراق با پروژه‌های اقتصادی
عربستان طی این سال‌ها تلاش کرده تا از دروازه اقتصاد و انعقاد قراردادهایی در این زمینه به عرصه عراق ورود کند. عربستان تلاش می‌کند تا از نیاز بغداد به بازسازی پس از دهه‌ها مواجهه با استبداد و تروریسم استفاده کند؛ تروریسمی که خود عربستان یکی از حامیان بزرگ آن علیه عراق بود.
این شرایط، موقعیت را برای حضور گسترده اقتصادی عربستان در عراق فراهم کرده است. با توجه به ویرانی‌هایی که داعش بر بخش‌های غربی عراق تحمیل کرد، استان‌هایی مانند صلاح‌الدین، الانبار و نینوا به سرمایه‌گذاری بیشتری برای بازسازی نیاز دارند. بر این اساس عربستان ترکیب جمعیتی این استان‌ها را که اکثریت آنها را اهل سنت تشکیل می‌دهند، فرصتی برای حضور و سرمایه‌گذاری اقتصادی می‌داند.
در همین راستا عراق و عربستان سعودی در راستای کمیته مشترک دو جانبه در ۱۴ اکتبر گذشته ۲۰۲۰ در ریاض برای سرمایه گذاری سعودی‌ها در عراق بحث و گفت‌وگو کردند که در آن از سرمایه گذاری ۲.۹ میلیارد دلاری عربستان در طرح‌های مختلف در عراق پرده برداشته شد و «خالد بتال النجم» وزیر برنامه ریزی عراق نیز از وجود شش هزار طرح پیشنهادی مناسب سرمایه گذاری سعودی‌ها به ارزش ۱۰۰ میلیارد دلار سخن گفت.
اما تحلیلگران این اقدامات عربستان را در راستای خطری علیه امنیت ملی عراق تعبیر کردند. کارشناسان عراقی با هشدار درباره اینکه ریاض حامی پروژه آمریکایی «تجزیه عراق» است اعلام کردند که این سرمایه گذاریها تهدیدی برای امنیت و سلامت عراق به شمار می‌رود، زیرا قرار است در اماکن و محل‌های مهم و حساسی صورت گیرد.
«عباس العرداوی» تحلیلگر سیاسی عراقی معتقد است مناطقی که عربستان قصد سرمایه گذاری در آن را دارد، در جنوب و غرب عراق واقع است؛ این همان مناطقی است که حدفاصل بین هسته‌های گروه تروریستی داعش و نظامیان آمریکایی و نیروهای امنیتی عراقی قرار دارد.
«هیثم الخزعلی» دیگر کارشناس امنیتی عراقی نیز هشدار داد، سرمایه گذاری که عربستان بدنبال انجام آن در برخی از مناطق استان‌های عراق است، صرفا طرحی آمریکایی برای جدا کردن عراق از همسایگانش و تبدیل این مناطق به پایگاههایی برای بمب‌گذاری کردن خودروها و جذب تروریست‌هاست.
عربستان و تروریسم در عراق
در همان زمان که روابط دیپلماتیک میان دوطرف از سر گرفته شد، کارشناسان عراقی هشدار دادند که آل سعود به دنبال این است که در دل بغداد به بهانه سفارتخانه، مرکز و دفتر نظامی دایر کرده و اهداف تروریستی خود را از سر بگیرد.
البته نگاهی به سابقه فعال‌سازی تروریسم توسط عربستان در عراق موید همین دیدگاه کارشناسان است.
عراق در طول سال‌های بعد از جنگ آمریکا از سال ۲۰۰۳ میلادی به بعد قربانی هزاران عملیات تروریست‌های سعودی شد که با ورود به عراق دست به کشتار مردم این کشور زدند.
این روند با ظهور گروه تروریستی داعش در سال ۲۰۱۴ میلادی شدت گرفت و برخی کارشناسان امنیتی عراق گفتند که دست کم ۱۵ هزار تروریست سعودی انواع جنایت تروریستی را در عراق مرتکب شدند و ۵ هزار نفر از آنها خود را در عملیات انتحاری در این کشور منفجر کردند.
به گفته این کارشناسان، عربستان سعودی تروریست‌ها را اعزام و یا دست کم چشم خود را به روی گسیل شدن آنها به عراق بست. سعودی‌ها تاکنون از خانواده‌های قربانیان عراقی حملات تروریست‌های اتباع این کشور عذرخواهی نکرده و هیچگونه غرامتی نیز نپرداخته‌اند.
آخرین مورد اقدامات تروریستی عربستان در عراق به دو انفجار خونین توسط گروه تروریستی داعش در مرکز بغداد در تاریخ ۲۱ ژانویه برمی‌گردد که ۳۲ کشته و بیش از ۱۰۰ زخمی به جا گذاشت. طبق گزارش دستگاه امنیتی عراق عاملان انتحاری این جنایت هویت سعودی داشتند و ردپای عربستان به وضوح در آن دیده می‌شود.
همکاری سعودی‌ها با حزب منحله بعث علیه عراق
علاوه بر نقش تروریستی عربستان در عراق، سعودی‌ها ضمن ایفای نقش پررنگ در آشوب های رخ داده در اعتراضات اکتبر ۲۰۱۹ در برخی کشورهای عربی منطقه، عراق را نیز بی‌نصیب نگذاشتند و به همراه آمریکا و امارات و رژیم صهیونیستی با موج سواری بر مشکلات معیشتی مردم این کشور، قصد تحریف اعتراضات ملت عراق را داشت.
عربستان در جریان این اعتراضات با همکاری حزب منحله بعث نقش مهمی در به خشونت کشیده شدن روند تظاهرات‌ها ایفا کرد. در آن زمان «حسن سالم» یکی از رهبران ائتلاف فتح از آشوبگری برخی مزدوران سعودی و عناصر وابسته به حزب بعث عراق در خلال تظاهرات مسالت‌آمیز مردمی در برخی استان‌های عراق خبر داد و گفت: «آتش زدن دفاتر احزاب و گروه‌های مقاومت به دستور ریاض و رغد صدام، دختر دیکتاتور سابق عراقی انجام می‌شود.»
البته این همه ماجرا نبود و رسانه‌های وابسته به سعودی از جمله شبکه العربیه و الحدث و نیز ارتش سایبری عربستان در شبکه‌های اجتماعی پشت پرده بسیاری از آشوب‌های عراق در اکتبر ۲۰۱۹ قرار داشتند.
در فوریه سال جاری نیز «رغد صدام» دختر «صدام حسین» دیکتاتور معدوم عراق مصاحبه‌ای با شبکه سعودی «العربیه» انجام داده و در آن از تصمیمش برای بازگشت به عراق صحبت کرد که خشم عراقی‌ها را برانگیخت. از آنجایی که دختر دیکتاتور سابق و معدوم عراق از جمله اعضای ارشد حزب منحله بعث بوده است و در جریان یورش داعش به عراق از حامیان تروریسم بوده است، اقدام شبکه العربیه در ترتیب دادن گفتگو با او نقض حاکمیت عراق محسوب می‌شود. این اقدام شبکه العربیه نشان از آن دارد که عربستان سعودی کوچک‌ترین ارزشی برای قوانین سیاسی و امنیتی عراق قائل نشده است.
موج‌سواری ریاض بر بحران برق عراق با کارت داعش
اما در مرحله کنونی و به ویژه با فرا رسیدن فصل تابستان قطعی مکرر برق به مدت طولانی یکی از معضلات اساسی عراقی‌ها شده است. از چند روز گذشته هم‌زمان با افزایش دمای هوا در مناطق مختلف عراق که به بالای ۵۰ درجه رسیده و درحالی که شبکه برق عراق ۹۹ درصد از توان تولیدی خود را از دست داده است و مردم در سایه گرمای طاقت‌فرسا با مشکلات زیادی مواجه شده‌اند، دکل‌های برق در استان‌های مختلف به شکل مدوام هدف حمله تروریست‌های داعش قرار می‌گیرد.
احمد العبادی سخنگوی وزارت برق عراق، می‌گوید تنها در ۱۰ روز گذشته ۳۰ حمله تروریستی به دکل‌ها و نیروگاه‌های برق عراق رخ داده است.
گذشته از تحرکات همیشگی ایالات متحده در عراق همسو با اقدامات تروریستی داعش، اخیرا از نقش عربستان در چالش حمله داعش به دکل‌های برق نیز پرده‌برداری شد.
شب گذشته کتائب حزب الله عراق اعلام کرد مدارک موثقی بدست آمده که نشان می‌دهد سرویس اطلاعاتی عربستان سعودی در اقدامات خرابکارانه برای تخریب دکل‌های برق در عراق دست دارد. عربستان سعودی با این اقدامات به دنبال ایجاد هرج و مرج و به حرکت درآوردن داعش در کشور است.
کتائب حزب الله افزود عربستان سعودی برای ورود به خط بحران به عنوان یک ناجی تلاش می‌کند تا چهره جنایتکارانه خود را برابر عراقی‌ها اصلاح کند. تحقیقات دولتی تحت تاثیرات گسترده‌ای قرار می‌گیرد تا کسانی که در تخریب دکل‌های برق دست دارند مشخص نشوند.
پیشتر شبکه ماهواره‌ای «العهد» عراق نیز به نقل از منابع آگاه از نقش خرابکارانه سرویس جاسوسی عربستان سعودی در حوادث چند روز گذشته در عراق خبر داد. این شبکه اعلام کرد فایل‌های صوتی به دست آمده نشان می‌دهد سرویس اطلاعاتی سعودی اقدام به جذب افرادی در عراق برای استفاده از آنها در مواقع حساس کرده است.
تجربه تاریخی اهداف عربستان در عراق نشان می‌دهد سعودی‌ها با حسن نیت وارد این کشور نمی‌شوند و باید هشداری که اخیرا کارشناسان و نیز نیروهای مقاومت درباره سوءاستفاده ریاض از پروژه‌های اقتصادی برای نفوذ به خاک عراق با اهداف دیگر، مطرح می‌کنند جدی گرفته شود.
